Problemy logopedyczne

Autor: Emilia, mama Laury Data: marzec 3, 2012 Kategoria: Historia Laury | komentarzy 110

Ostatnia wizyta logopedów w naszym domu mocno dała mi do myślenia – specjalistki od zagadnień logopedycznych dokładnie zbadały Laurę, a następnie wydały surową opinię na jej temat, która brzmiała: wyraźne zaburzenia rozwoju. Niestety, pierwsze miesiące życia córki, kiedy to przebywała ona w szpitalach, odbiły się mocnym piętnem na jej późniejszej kondycji. Przez długi czas Laurka nie miała szans na stymulację i bodźcowanie, takie jakie odbywa się w przypadku zdrowych niemowląt. Była poddawana licznym zabiegom medycznym, często pod narkozą, przechodziła także częste infekcje leczone uporczywą antybiotykoterapią oraz przez długi czas znajdowała się pod wpływem ogłupiających środków usypiających. To wszystko razem wzięte odizolowało córkę od pełnego bodźców świata zewnętrznego i chociaż robiłam co mogłam, aby stymulować jej rozwój, to i tak nie udało mi się jej zabezpieczyć przed wszystkimi kłopotami. Jednym z takich kłopotów stał się brak umiejętności gryzienia i przeżuwania pokarmów, z którym od dawna boryka się moja córeczka.

Papkowata dieta, składająca się ze zmielonych pokarmów kupowanych w sklepie, ustalona ze względu na chorobę Hirschsprunga, również przyczyniła się do pogłębienia naszych problemów logopedycznych. Jedząc przez wiele miesięcy zmiksowane supermarketowe obiady, Laura w ogóle nie była mobilizowana do gryzienia i połykała w całości dosłownie każdy pokarm, jaki tylko dostała do ust. Kiedyś połknęła gigantyczny kawałek banana oraz zakrztusiła się skórką od chleba, którą również w całości próbowała połknąć. Zaburzenie, o którym piszę, jest niezwykle niebezpieczne, ponieważ połykając w całości pokarm dziecko może się po prostu udławić. U Laury brak możliwości gryzienia pokarmu spowodował również poważne problemy jelitowe, ponieważ połknięte kawałki jedzenia nie były trawione przez przewód pokarmowy i zostawały natychmiast wydalone niemal w takiej samej formie, w jakiej były przyjęte. W konsekwencji pogłębiły się u córki problemy z wchłanianiem wartości odżywczych z jedzenia, które przyjmowała. Układ pokarmowy, zamiast trawić pokarm, wyrzucał go z siebie z ogromną częstotliwością razem z kwasami trawiennymi, które wypalały dziecku skórę wokół odbytu. Przez wiele miesięcy borykaliśmy się z problemem wiecznie odparzonej pupy córki i z jej nieustannym wielkim cierpieniem…

Brak umiejętności gryzienia spowodował u Laury również bierność mięśni języka i mięśni wokół ust, co z kolei zaburzyło proces nauki mowy. Logopedzi zgodnie stwierdzili, że dopóki dziecko nie zacznie gryźć i przeżuwać, dopóki nie uaktywni języka, dopóty nie zacznie rozmawiać.

Ciężko mi było słuchać opinii logopedów wiedząc, że od urodzenia Laury robiłam wszystko, co mogłam, aby zapobiec jakimkolwiek zaburzeniom rozwoju. A mimo to doszło do zaburzeń, na które widocznie nie mogłam mieć wpływu. Zaczęłam się nawet zastanawiać, czy przypadkiem czegoś nie zaniedbałam, czy czegoś źle nie zrobiłam…

Jednak po chwili zdałam sobie sprawę, że przecież nie mogę wymagać cudów ani od Laury, ani od siebie. Mam przecież dziecko z chorobą Hirschsprunga, które nie ma ani centymetra jelita grubego – w takich warunkach problemy z jedzeniem, trawieniem i wydalaniem musiały się pojawić, choćbym nawet walczyła jak lwica i stawała na rzęsach! Mam przecież dziecko z klątwą Ondyny, które ma włożoną do szyi rurkę tracheotomijną i które przez wiele miesięcy było hospitalizowane – w takich warunkach nie mogło się obejść bez zaburzeń w nauce mowy. Dlatego, po przemyśleniu wszystkiego doszłam do wniosku, że nie popełniłam po drodze żadnego błędu – ale mogę popełnić go w przyszłości, jeśli odpuszczę dalszą walkę i jeśli zaniedbam problemy logopedyczne mojej maleńkiej córeczki.

Aby walczyć z tymi wszystkimi kłopotami, postanowiłam każdego dnia intensywnie stymulować Laurę do rozwoju mowy i gryzienia. Wprowadziłam w domu zasady, że niemal przy każdej czynności zabawowej lub pielęgnacyjnej, będziemy starać się uruchamiać mięśnie języka i twarzy, będziemy również rozwijać mowę bierną i konsekwentnie uczyć córeczkę gryzienia oraz przeżuwania. Na początku ciągle sami się pilnowaliśmy, aby nie zapominać o odpowiedniej stymulacji Laury, ale po paru dniach ćwiczenia logopedyczne tak nam weszły w krew, że teraz wykonujemy je niemal automatycznie.

Zaczęłam od stymulowania receptorów smaku i węchu, poprzez podawanie Laurze do spróbowania pokarmów o różnej konsystencji i najrozmaitszym smaku. Oczywiście ze względu na chorobę Hirschsprunga Laura nie może jeść takich smacznych produktów w dużych ilościach, gdyż to z pewnością by jej zaszkodziło. Ale może dostawać malutkie ilości rozmaitego jedzenia do spróbowania, dlatego od czasu do czasu trafi jej się talerz ubrudzony budyniem lub czekoladą – nic tak nie sprawia Laurze radości, jak zabawa w kotka, czyli oblizywanie talerzyka z ulubionym smakołykiem. Dobrym patentem na stymulację jamy ustnej jest mycie ząbków oraz oblizywanie łyżeczki – na tym polu odnieśliśmy pełen sukces, ponieważ córeczka nauczyła się samodzielnie myć ząbki oraz całkowicie samodzielnie jeść łyżeczką z miski – muszę przyznać, że precyzja, z jaką Laura operuje łyżką, wprawia mnie w absolutny zachwyt!

Aby lepiej stymulować usta i język, pozwalam Laurce także na jedzenie pokarmu palcami, gryzienie chrupków kukurydzianych oraz jedzenie niewielkich ilości jabłka przez siateczkę z materiału (siatka zmusza do gryzienia, ale jednocześnie zabezpiecza przed zadławieniem się – od niedawna stosuję do tego specjalny gryzaczek z fabrycznie zamontowaną siateczką).

Kolejnym ćwiczeniem jest wysuwanie języka. Może z punktu widzenia dydaktycznego wystawianie języka nie jest dobrą nauką dla dziecka, ale my mimo wszystko łamiemy kanon i wystawiamy język na potęgę. Właściwie bawimy się we wszystko, co tylko pozwoli nam bardziej rozwinąć mięśnie języka – tak więc wystawiamy język najdalej, jak się da, oblizujemy nim usta, oblizujemy palce przy jedzeniu i próbujemy wydawać wyrazy dźwiękonaśladowcze. Ponadto przy myciu i wycieraniu buzi uciskamy ręcznikiem okolice ust, a picie przez kubek niekapek zamieniliśmy na picie przez słomkę. Dodatkowo dmuchamy bańki mydlane i codziennie czytamy bajki (czasem nawet po angielsku), aby jak najmocniej rozwijać mowę bierną. No i robimy jeszcze intuicyjnie mnóstwo innych rzeczy, ale wszystkich chyba nie sposób naraz wypisać.

Myślałam, że pierwsze efekty tych ćwiczeń będą widoczne dopiero po wielu tygodniach wytężonej pracy z dzieckiem, ale moja córeczka jak zwykle mnie pozytywnie zaskoczyła. Efekty widać już dziś, pojawiły się po prostu błyskawicznie, co mnie niewyobrażalnie uszczęśliwiło. Po krótkim okresie ćwiczeń logopedycznych mamy już sukcesy, o jakich do niedawna nawet nie marzyłam…

Otóż Laura stała się przy jedzeniu całkowicie samodzielna, nauczyła się gryźć i przeżuwać twarde kawałki jedzenia (ma tylko jeszcze problem z miękkimi, które niestety od razu połyka), uruchomiła język i wywija nim teraz na wszystkie strony – wystawia go do zabawy, oblizuje przy jedzeniu własną buzię lub zastawę stołową, nauczyła się także naśladować niektóre dźwięki zwierząt (świnki i konika) oraz jasno i głośno domagać się podania jedzenia, kiedy jest głodna. A ja jestem ze swojej córki dumna jak paw i wierzę, że idąc takim tempem rozwiążemy w mig wszelkie problemy logopedyczne!

A na koniec podzielę się jeszcze jednym szczęśliwym i jakże oczekiwanym dla nas wydarzeniem… Wygląda na to, że jelita Laury pozazdrościły sukcesu językowi i też postanowiły wziąć się do ostrej pracy nad sobą! Otóż od kilku dni, z niewiadomych dla nas przyczyn, diametralnie poprawiło się funkcjonowanie jelit i wchłanianie pokarmów. Wygląda na to, że stało się coś, o czym marzyłam od czasu sierpniowej operacji jelit – Laurka chyba wreszcie zaczęła trzymać stolec! Do tej pory wydalała od 8 do kilkunastu kupek dziennie, ale kilka dni temu wszystko się zmieniło. Nagle, Laura przestała robić kupki przez pierwszą połowę dnia (zdarza się jej w tym czasie jedynie lekko zabrudzić pieluszkę), a kupki zaczęła robić dopiero popołudniu i wieczorem (około trzech – czterech). Wygląda na to, że pokarm przez cały dzień jest utrzymywany w jelitach, trawiony, a następnie wydalany dopiero po wypełnieniu się końcowego odcinka jelit (kupki stały się nagle bardzo gęste i dobrze uformowane, czyli tak jak u zdrowych ludzi). Nie mam pojęcia, co wpłynęło na tak fantastyczną poprawę funkcjonowania jelit Laury, ale jestem dzięki tej niewiedzy najszczęśliwszą mamą na świecie. A jakby tego było mało, udało się przy pomocy maści Ilex całkowicie wyleczyć ranę na pupie dziecka 🙂 – rana zniknęła i nie można jej już zobaczyć nawet pod mikroskopem! Ach, jak ja bardzo lubię takie dni… 🙂

Samodzielne jedzenie

Zabawa w kotka, czyli lizanie talerza

Końcowy efekt zabawy w kotka…